Да ли неко можда може да постави фотографију која се деценијама појављивала у разним публикацијама, на којој се наводно виде запаљени немачки камион, дело београдских скојеваца? Имам неких занимљивих сазнања у вези ове фотографије...
... dakle, sudeći po prikazanom, ono što zbunjuje na graviri koja je inicirala priču je to, što prikazuje situaciju iz dosta neobičnog i pomalo iskrivljenog ugla, tako da se ne vidi Sava, već samo Dunav koji krivuda nizvodno i po koje brdašce viška :glasses: ... a što se tiče pozicija tadašnjih branitelja i osvajača, reklo bi se da se na svim planovima i crtežima dosta poklapa ... pogotovo imajući u vidu da su i tada postojali naivci i realisti, a sreća da su pripadnici apstraktnog slikarstva i kubizma uglavnom ukrašavali svoje privatne odaje, daleko od očiju javnosti 8) ...
Pančevo je u davno doba bio grad poznat po svilarstvu. Hroničari beleže da je još 1733. godine u našem gradu počela proizvodnja svile i da je tokom proteklih vekova više puta doživljavala uspone i padove. Sredinom sedme decenije XVIII stoleća, nakon privremenog zastoja, svilarstvo ponovo kreće uzlaznom linijom. Prvih decenija XIX veka u Pančevu postoji erarsko zvanje za odmotavanje svile, a 1836. godine i tkačnica, mada se o njihovoj tačnoj lokaciji kao ni o tome kako su izgledale ne može ništa pouzdano reći. Sredinom pedesetih godina prošlog veka postojala su čak tri pogona u kojima se proizvodila svila, a u cilju podsticanja ove privredne delatnosti sađeni su dudovi, tako da ih je 1850. godine, zabeležili su precizno statističari, bilo 1738. U to doba naročita pažnja posvećivana je uzgoju ovog drveta, pa su se dudare nalazile u blizini Narodne bašte, sa obe strane puta za Vršac i duž svih važnijih saobraćajnica i ulica u gardu. Kraj u blizini kasnije podignute Železničke stanice "Pregrađe" i dan-danas se naziva Dudara.
Proizvodnja svile novi uspon doživljava u devetoj deceniji prošlog veka. Godine 1879. ponovo počinje značajnije gajenje svilenih buba, a već sledeće sezone ustanovljena je stanica za otkupljivanje kokona. Početkom osamdesetih godina prošlog veka podignuta je predionica sa 30 vretena i magacin, a nova predionica 1889. godine. Ovi objekti poznati su kao kompleks Stara Svilara na Bavaništanskom putu.
Brz razvoj ove privredne grane zahtevao je proširenje kapaciteta, pa je nova Mađarska kraljevska predionica svile sagrađena 1899. godine i puštena u rad 1. marta 1900. godine. Ovu veoma solidno zidanu građevinu na levoj obali Tamiša stariji Pančevci su zvali GALATEA prema italijanskoj reči za čauru svilene bube, a iz Italije je i tih godina pred Prvi svetski rat u Pančevo za direktora svilare došao sinjor Kiko.
U Kraljevini u Pančevu je bilo sedište Direkcije svih državnih tvornica svile, a u našem gradu postojalo je i Nadzorništvo svilarstva, otkupna stanica i magacin za otkupljene čaure, sušionica sirovih čaura, skladišta za fermentaciju i glavna stanica za proizvodnju semena svilenih buba. U to vreme u Pančevu je u predionici proizvođeno svileno predivo koje je dorađivano, tkano i bojeno u svilarama u Novom Sadu i Turskoj Kanjiži, današnjem Novom Kneževcu.
Kada su sredstva za proizvodnju podžavljena, a socijalistički sektor privrede postao preovlađujući, osnovana je 1948. godine Ustanova za unapređenje svilarstva i pamuka Narodne Republike Srbije "Sviloprelac". Ovo preduzeće preuzima staru svilaru i sa njom postojeću pomenutu infrastrukturu, plus upravnu zgradu i rasadnik za dudova stabla, kao i sličan pogon manjeg kapaciteta u Kovinu. Iz godine u godinu opadao je interes za gajenje svilene bube, sve je manje čaura stizalo iz okolnih sela i sa drugih strana, pa je i posao zamirao. Krajem šezdestih na osnovu ugovora o zameni nekretnina, upravna zgrada "Sviloprelca" prešla je u posed Bolnice i adpatirana u Odeljenje za uho, grlo i nos. Deo zemljišta pripao je "Elektrovojvodini", deo Bolnici, a "Sviloprelac" je zauzvrat dobio podrum i prizemlje zgrade Vodne zajednice u Ulici Moše Pijade. Nakon nekog vremena spojio se sa preduzećem "Seme" iz Beograda i preorjentisao na trgovinu semenskom robom. Danas je "Seme" posebno preduzeće koje koristi magacin, a ovaj objekat sa ulice pretvoren je u stambeni prostor.
Sredinom šezdesetih seča dudara je uzela maha, pa se dudoredi nestajali sa naših ulica povlačeči u istoriju i veštinu stvaranja svile. Poslednji radni dan svilare na Tamišu bio je 28. april 1967. godine i toga dana praktično je izumrla skoro 240 godina duga tradicija odmotavanja svilenih niti u Pančevu. Iste godine Svilara se ujedinila sa preduzećem Guma i plastika (GIP), još neko vreme proizvodila sitniju tekstilnu konfekciju i konačno početkom 1970. godine se potpuno preusmerila na preradu gumenih i plastičnih masa.
... a ovo je crtež i prikaz borbe prsa u prsa ...
... dakle, sudeći po prikazanom, ono što zbunjuje na graviri koja je inicirala priču je to, što prikazuje situaciju iz dosta neobičnog i pomalo iskrivljenog ugla, tako da se ne vidi Sava, već samo Dunav koji krivuda nizvodno i po koje brdašce viška :glasses: ... a što se tiče pozicija tadašnjih branitelja i osvajača, reklo bi se da se na svim planovima i crtežima dosta poklapa ... pogotovo imajući u vidu da su i tada postojali naivci i realisti, a sreća da su pripadnici apstraktnog slikarstva i kubizma uglavnom ukrašavali svoje privatne odaje, daleko od očiju javnosti 8) ...
Да ли је ово на слици можда зграда старе свиларе у Панчеву? Близу Тамиша и старе индустријске зоне
Да ли је ово на слици можда зграда старе свиларе у Панчеву? Близу Тамиша и старе индустријске зоне
... dobrodošao Heterija :) ... ne znam ništa o tome, ali sudeći po snimku Svilare sa neta, dosta liči ...
... to je to ! ... Heterija samo napred :) ...
KULTURA - ZDANJA
Kultura
DOGAĐANJA
Bioskopi
Galerije
Koncerti
Pozorište
Radio
Televizija
ŠKOLE
Osnovne
Srednje
Univerzitet
UMETNOST
Pozorište
Izdavaštvo
Arhitektura
Crkve
Stilovi
Zdanja
Apoteke
Bolnica
Bioskopi
Crv. Magacin
Granič. kuća
Gradsko kup
Gvožđar
Kulturni cen.
Magistrat
Pivara
Pošta
Pučka banka
Ruska bol.
Svilara
Sloboda
Sanatorijum
Štabska zgr.
Trubač
Slikarstvo
Vajarstvo
Prim. umet.
DRUŠTVA
SVILARA:
Pančevo je u davno doba bio grad poznat po svilarstvu. Hroničari beleže da je još 1733. godine u našem gradu počela proizvodnja svile i da je tokom proteklih vekova više puta doživljavala uspone i padove. Sredinom sedme decenije XVIII stoleća, nakon privremenog zastoja, svilarstvo ponovo kreće uzlaznom linijom. Prvih decenija XIX veka u Pančevu postoji erarsko zvanje za odmotavanje svile, a 1836. godine i tkačnica, mada se o njihovoj tačnoj lokaciji kao ni o tome kako su izgledale ne može ništa pouzdano reći. Sredinom pedesetih godina prošlog veka postojala su čak tri pogona u kojima se proizvodila svila, a u cilju podsticanja ove privredne delatnosti sađeni su dudovi, tako da ih je 1850. godine, zabeležili su precizno statističari, bilo 1738. U to doba naročita pažnja posvećivana je uzgoju ovog drveta, pa su se dudare nalazile u blizini Narodne bašte, sa obe strane puta za Vršac i duž svih važnijih saobraćajnica i ulica u gardu. Kraj u blizini kasnije podignute Železničke stanice "Pregrađe" i dan-danas se naziva Dudara.
Proizvodnja svile novi uspon doživljava u devetoj deceniji prošlog veka. Godine 1879. ponovo počinje značajnije gajenje svilenih buba, a već sledeće sezone ustanovljena je stanica za otkupljivanje kokona. Početkom osamdesetih godina prošlog veka podignuta je predionica sa 30 vretena i magacin, a nova predionica 1889. godine. Ovi objekti poznati su kao kompleks Stara Svilara na Bavaništanskom putu.
Brz razvoj ove privredne grane zahtevao je proširenje kapaciteta, pa je nova Mađarska kraljevska predionica svile sagrađena 1899. godine i puštena u rad 1. marta 1900. godine. Ovu veoma solidno zidanu građevinu na levoj obali Tamiša stariji Pančevci su zvali GALATEA prema italijanskoj reči za čauru svilene bube, a iz Italije je i tih godina pred Prvi svetski rat u Pančevo za direktora svilare došao sinjor Kiko.
U Kraljevini u Pančevu je bilo sedište Direkcije svih državnih tvornica svile, a u našem gradu postojalo je i Nadzorništvo svilarstva, otkupna stanica i magacin za otkupljene čaure, sušionica sirovih čaura, skladišta za fermentaciju i glavna stanica za proizvodnju semena svilenih buba. U to vreme u Pančevu je u predionici proizvođeno svileno predivo koje je dorađivano, tkano i bojeno u svilarama u Novom Sadu i Turskoj Kanjiži, današnjem Novom Kneževcu.
Kada su sredstva za proizvodnju podžavljena, a socijalistički sektor privrede postao preovlađujući, osnovana je 1948. godine Ustanova za unapređenje svilarstva i pamuka Narodne Republike Srbije "Sviloprelac". Ovo preduzeće preuzima staru svilaru i sa njom postojeću pomenutu infrastrukturu, plus upravnu zgradu i rasadnik za dudova stabla, kao i sličan pogon manjeg kapaciteta u Kovinu. Iz godine u godinu opadao je interes za gajenje svilene bube, sve je manje čaura stizalo iz okolnih sela i sa drugih strana, pa je i posao zamirao. Krajem šezdestih na osnovu ugovora o zameni nekretnina, upravna zgrada "Sviloprelca" prešla je u posed Bolnice i adpatirana u Odeljenje za uho, grlo i nos. Deo zemljišta pripao je "Elektrovojvodini", deo Bolnici, a "Sviloprelac" je zauzvrat dobio podrum i prizemlje zgrade Vodne zajednice u Ulici Moše Pijade. Nakon nekog vremena spojio se sa preduzećem "Seme" iz Beograda i preorjentisao na trgovinu semenskom robom. Danas je "Seme" posebno preduzeće koje koristi magacin, a ovaj objekat sa ulice pretvoren je u stambeni prostor.
Sredinom šezdesetih seča dudara je uzela maha, pa se dudoredi nestajali sa naših ulica povlačeči u istoriju i veštinu stvaranja svile. Poslednji radni dan svilare na Tamišu bio je 28. april 1967. godine i toga dana praktično je izumrla skoro 240 godina duga tradicija odmotavanja svilenih niti u Pančevu. Iste godine Svilara se ujedinila sa preduzećem Guma i plastika (GIP), još neko vreme proizvodila sitniju tekstilnu konfekciju i konačno početkom 1970. godine se potpuno preusmerila na preradu gumenih i plastičnih masa.
Nenad Živković
... prvobitni izgled ...
... Giša Bogdanović ... http://beogradska.blog.rs/blog/beogradska/generalna/2009/04/01/dom-svetog-save
... Bonđorno :) ...
... a želje su velike ...